زنان و گفتمان مردسالاری در ادبیات داستانی مصر (موردکاوی داستان‏های کوتاه محمد حسین هیکل)

مردسالاری اصطلاحی است برای نظام و ساختاری که از راه نهادهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی خود، زنان را زیر سلطه دارد. پدرسالاری نیز زیرمجموعة نظام مردسالار است که هدف اصلی آن سلطه بر زنان و به انقیاد کشاندن آنان است. از آنجا که بسیاری از منتقدان و روشن‌فکران عرب ریشة مشکلات و عقب‌ماندگی زنان را سلطة نظام مردسالاری می‏دانند، راه پیشرفت و رهایی آنان از عقب‌ماندگی را نیز در مبارزه با این نظام جست‌وجو می‌کنند. بر این اساس، هم‌ز‌مان با آغاز نهضت‏های بیداری در جهان عرب، جنبش‏های آزادی‏خواهانة زنان نیز شکل گرفت که مبارزه با نظام مردسالاری یکی از اهداف آن بود. محمد حسین هیکل، نویسنده، سیاست‌مدار، روزنامه‏نگار و حقوق‌دان مصری، از پیشگامان این عرصه در مصر بود. بخشی از آثار وی به طرح مشکلات و مسائل زنان و نقد نظام پدرسالاری در مصر اختصاص یافته است. از جملة این آثار، مجموعة داستان‏های کوتاه وی با عنوان قصص مصریة است که در آن بسیاری از مسائل زنان در مصر در سال‏های بعد از جنگ جهانی دوم به تصویر کشیده شده است. تحلیل‏های انجام‌شده در این مجموعه نشان می‌دهد فرهنگ مردسالاری مهم‏ترین گفتمانی است که هیکل آن را نقد کرده و در سه حوزة فردی، خانوادگی و اجتماعی قابل بررسی است.